کد مطلب:22118 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

كسب اعتماد به نفس و تقويت اراده چگونه است؟

اعتماد به نفس يعني باور نمودن خود و تكيه بر استعدادها و توانائيهاي خويش و پر واضح است كه عدم اعتماد به نفس آن است كه انسان با آنكه داراي ارزش ها و لياقت هاي خاص خود است ولي خود را ناتوان و ناچيز مي پندارد و از همين روي به خود جرئت اقدام به كار را نمي دهد چه ارزش و لياقت هاي خود را باور ندارد و گاه در مقايسه با ديگران، آنها را چنان بزرگ و داراي هيبت تصور مي كند و چنان در ذهن و خيال خود بزرگ جلوه مي دهد كه گوئي خودش را برابر آنان چون موري در درگاه سليمان مي بيند و يا ذره اي در برابر خورشيد مي پندارد همين امر باعث مي شود وقتي در برابر آنها قرار گرفت دست و پاي خود را گم كند. علت عدم اعتماد به نفس امور متعدد مي تواند باشد كه در اين جا به فراخور اوضاع شخصي شما به چند مورد آن اشاره مي كنيم: 1. گاهي علت عدم اعتماد به نفس، عدم تسلط بر كار و عمل مورد نظر است و چون بر آن عمل تسلط ندارد لذا دچار تزلزلي و دست و پاچگي مي شود. پر واضح است كه در اين صورت بايد براي از بين بردن عدم اعتماد به نفس مهارت لازم را به كف آوريد. 2. در برخي مواقع علت عدم اعتماد به نفس، ناشي از عدم ارتباط با اجتماع است يعني كمتر در اجتماع با كسي روبرو شده و كمتر رفت و آمد داشته است. 3. شايد عدم اعتماد به نفس ترس از استهزاء ديگران و بدگوئي و سخنان بي مورد آنها باشد. 4. خود كم بيني و بزرگ بيني ديگران نيز دو علت اساسي ديگر از علل عدم اعتماد به نفس است به هر حال علت آن هر چه باشد راه علاج آن به ترتيب زير مي باشد: 1. بايد نقاط ضعف و قوت خود را بشناسيد و به واقعيت وضعيت خود آگاهي پيدا كنيد و آن را باور داشته باشيد. 2. هيچ گاه خود را ضعيف و ناتوان و حقير نشماريد و الفاظي كه چنين مفاهيمي را القاء مي كند بر زبان خود جاري نسازيد. 3. با افرادي كه براي شما ارزش قائلند و هويت شخصي شما را باور دارند بيشتر حشر و نشر داشته باشيد و بر عكس از افرادي كه در هر فرصتي شما را تحقير مي كنند و به شما اجازه عرض وجود را نمي دهند، دوري كنيد و هرگز در اين موقعيت ها وارد نشويد. 4. براي ديگران در حد و تراز خودشان مقام و پايگاه قائل شويد تا آنها را انسان هاي فوق العاده و برتر مپنداريد. 5. بر اعمالي كه در صدد انجام آن هستيد مانند صحبت در جمع، سخنراني، گفتگوي جمعي و... تسلط علمي كافي داشته باشيد و يا اين تسلط را به دست آوريد. 6. سعي كنيد بيشتر در اجتماعات حاضر شويد و حضور فعال داشته باشيد با آنها صميمي شده و مشاركت اجتماعي خود را افزايش دهيد مثلاً درس سيمناري ارائه كنيد - در كلاس سؤال خود را مطرح كنيد البته از رفتارهاي كوچك كار خود را شروع كنيد و قبلاً آمادگي لازم را به دست آوريد. 7. به استهزاء و ريشخند ديگران اصلاً توجه نكنيد و مسير از پيش ترسيم شده را دنبال كنيد. 8. با تمرين فعاليت هاي جمعي و فردي حالت طبيعي خود را حفظ و تقويت كنيد. {Tب. تقويت اراده:T} خوب است در ابتدا تصويري روشن از افراد با اراده ارائه كنيم: فرد با اراده كسي است كه وقتي در مورد كاري به خوبي تأمل مي كند، تصميم به انجام آن مي گيرد و با فعاليت و ثبات قدم آن را به اجرا در مي آورد. پس پا فشاري بر يك تصميم غلط يا داشتن ميلي قهرمانانه ثبات قدم نخواهد بود. در برابر فردي كه داراي اراده ضعيف است با كمترين مشكلي از انجام كار دلسرد شده و كوشش جهت تحقق آن را متوقف مي كند فرد با اراده آنچه را كه با تأملي خواسته است با كوشش و ثبات قدم در پي تحقق آن بر مي آيد. براي تقويت اراده مراحل زير را بايد دنبال نمود: 1. ارزيابي: در اين مرحله براي مدت يك هفته و هر روز براي چند دقيقه اعمال و رفتار خود را به بوته امتحان و سنجش درآوريد و بررسي كنيد كه اعمال شما چقدر به دنبال اراده شما انجام پذيرفته اند آيا بعد از اراده و پيگيري ثبات قدم داشته ايد يا احساسات آني و گذرا و يا محركهاي خارجي شما را متوقف ساخته اند؟ در ضمن معين كنيد چند در صد از اعمال شما به صورت عادي و بدون اراده و نيّت قبلي انجام گرفته اند، در اين مرحله به دست مي آوريد كه چند درصد اعمال شما محصول تصميم و ارده تان است و چند درصد دچار نارسائي اراده شده ايد در اين جا متوجه خواهيد شد كه آن دسته از اعمالي كه بعد از اراده انجام پذيرفته اند بازده خيلي بيشتري داشته اند. 2. تلقين: ابتدا بايد تلقين هاي منفي را به تدريج از ذهن و فضاي خود دور سازيد مثلاً هرگز اين مفاهيم و عبارت را به ذهن نيآوريد «من هميشه كارها را ناتمام رها مي كنم» يا «هر حادثه كوچكي اراده مرا متزلزل مي سازد» يا «من حوصله انجام اين كارها را ندارم» يا «من از اين كار خسته شدم» يا «اين كار بي فائده است» يا «اين كار اثري ندارد» و... بلكه در عوض كلماتي كه اراده شما را تقويت مي كنند بر زبان آوريد مانند «من اين كار را به هر قيمتي بايد انجام دهم» يا «هيچ چيزي مانع كار من نمي شود» يا «رسيدن به اراده قوي براي من آسان است». 3. برنامه ريزي: براي اعمال خود طي 24 ساعت برنامه ريزي كنيد و تعدادي از كارهاي مستلزم جهد و جد و ارادي خود را معين كنيد خود را ملزم سازيد اين كارها را انجام دهيد. البته اين كارها نبايد خارج توان بالفعل شما و اغراق آميز باشند. سپس به هر قيمتي برنامه طراحي شده را به اجرا درآوريد و هيچ چيزي نبايد مانع كار شما شود بعد از يكي دو روز تعداد كارهاي ارادي و ميزان صعوبت آنها را به تدريج افزايش دهيد. 4. محاسبه هر شب اعمال ارادي موفق و موارد ضعف خود را يادداشت كنيد نسبت به موارد موفق شكرگزار باشيد و در صدد رفع ضعف ها برآئيد. توجه داريد كه تمام توان ما انسانها هديه الهي است. لذا در برابر موانع از خدا استعانت بجوئيد و بايد اراده ما در راستاي اراده خداوند باشد يعني نبايد اعمال ناپسند و مورد تنفر خداوند را اراده كنيم در راستاي تقويت اراده اعمال زير را انجام دهيد: 1. روزه داري هر چند روزه اخلاقي باشد (كم خوردن و فاصله بين وعده ها را زياد كردن) 2. مداومت بر عمل خلاف تمايل نفساني. 3. پرهيز از پرخوابي، پرخوري و پر صحبت كردن، بيكاري، تنبلي و هر آنچه اراده را سست مي كند. 4. اشتغال به فعاليت هاي سخت و دشوار 5. هر عملي را به محض خطور به ذهن انجام دهيد و به لحظه بعد حواله ندهيد. 6. ورزشهاي روح افزا مانند شنا، كوهنوردي، بيابانگردي و... 7. بپا داشتن نماز در اوّل وقت. 8. دوري از دلمشغولي به كارهاي روزمره و عبث و بيهوده و پرهيز از روزمرگي در كارها. 9. تلاوت در قرآن و تدبر در معاني آن. 10. مجالست با افراد صاحب ذوق و هنر و داراي پيشرفت و ترقي. 11. خواندن كتب زندگي نامه بزرگان علم و دانش و عبرت از زندگي آنها.